İşitme Kaybı

İşitme kaybı yaşlanan bir çok insanın ortak sorunu. Kişi, yaşı ilerlese de diğer insanlarla, ailesi ile iletişiminde, sosyal hayatta aktif konumunu korumak ister. İlerleyen yaşlarda İşitme kaybı olduğu zaman hem bu insanların sosyal aktiviteleri engelleniyor hem de toplum içerisinde yalnızlaşmalarına sebep oluyor.

İşitme kaybının var olup olmadığını anlamanın en güzel yolu işitme testlerinin yapılmasıdır. Kişinin işitme testine başvurması için de birtakım şikayetleri olması gerekir.

Bunlar:

* Normal konuşmayı duymada zorlanmak

* İnsanların ne söylediğini anlamak için yüzlerine dikkatle bakmak

* İnsanlara söylediklerini tekrarlatma ihtiyacı hissetmek

* Televizyon ve radyonun sesini aşırı açmak

* Konuşurken karşıdaki insanın fısıldadığı hissi

* Kulakta enfeksiyon, ağrı veya çınlamanın uzun süre devam etmesi

* Duymaya çabalarken yorgunluk ve rahatsızlık hissi

* Telefonla konuşurken bir kulağın daha iyi duyması

İŞİTME KAYBININ NEDENLERİ

İşitme kaybının en önemli ve yaygın nedeni, yaşla birlikte kulaktaki fiziksel değişikliklerdir. İşitme sinirine gelen kılcal damarların daralması ve işitme sinirinin zayıflaması duymada azalmaya neden olur. Organizmanın tamamındaki yaşlanma ile birlikte işitme sinirinde de yaşlanma meydana gelebilir ve işitme azalır. Yaşa bağlı işitme azlığı daha çok 50 yaşından sonra oluyor ama bununla birlikte yeni doğan bebeklerde bile işitme kaybı görülebilir. Normal popülasyona bakıldığında işitme kaybı her 10 kişiden birinde görülür. Yaş ilerledikçe bu oran daha da artar.

ÖLÇÜM

İşitme taraması programlarında kullanılan ve elektrofizyolojik bir ölçüm yöntemi olan ABRen güvenilir yöntemlerden biridir. Kişiye nasıl duyduğunu hiç sormadan, tamamen objektif verilere dayanarak yapılan bir ölçümdür. Yöntemde, kişiye gelen işitme uyarıları elektrofizyolojik dalgalara dönüştürülür ve beyin dalgalarının bu uyaranlara verdiği cevapla kişinin işitip işitmediği anlaşılır.

YENİ DOĞAN BEBEK

Bebekte işitme kaybının en geç 6 aylık olana kadar tespit edilmesi ve işitme cihazı ile erken müdahale edilmesi, çocuğun konuşma ve lisan gelişimi açısından çok büyük önem taşır. Çünkü zamanında tedbir alınmayan işitme kayıpları çocukların konuşmalarında gecikme doğurduğu gibi sosyal ve duygusal problemlere de yol açar. "Otoaküstik Emüsyon" dediğimiz aletle doğar doğmaz bebekte işitme azlığı olup olmadığı anlaşılır. Yurt dğşında ve Türkiye'de yaygın uygulanan bu rutin tetkik bize "işitme kaybı vardır" diyor. Bu tespit edildiğinde de ABR testi ile de işitme kaybının derecesi tespit edilir. Bu testlerin zamanında yapılmasının en büyük faydası şu; çocuk erken yaşta işitme cihazı kullanarak konuşmayı da öğrenmeye başlıyor ve dilsizlik denen olay tarihe karışıyor.

ÇOCUKTA İŞİTME KAYBI TEDAVİSİ

Çocuk işitme cihazından fayda görebilecek durumda ise işitme cihazı takılır. Ama bundan fayda göremeyecek kadar bir işitme kaybı varsa yapılan bazı ilave tetkiklerle birlikte "koklear implant" dediğimiz, ve halk arasında "biyonik kulak takılması" adı verilen operasyon yapılır. Burada operasyon sonrası eğitimler de çok önemli. Bu şekilde çocuğun işitme kaybının en aza indirilmesi ve sosyal aktivitesinin devam ettirilmesi ve en önemlisi de duyarak konuşmayı öğrenmesi sağlanır. Çünkü konuşma öncelikle duyarak öğrenilebilir. Çocuğunu işitme kaybını 5-6 yaşına kadar fark etmezsek o zaman çocukta kalıcı konuşma bozuklukları veya hiç konuşamama gibi sorunlar olabilir.

İŞİTME AZLIĞININ TESPİTİNDE GEÇ KALINMASI

Konuşma ve lisan açısından çocuğun ilk bir yılının çok önemli olduğunu vurgulamak gerekir. İşitme kaybı zamanında tespit edilmediği takdirde çok ciddi sonuçlara yol açabiliyor. Örneğin bu çocuklar okuma yazmada yaşıtlarına göre en az bir yıl geri kalıyor ve akademik başarısızlık, sağlıklı çocuklara göre 10 kat daha fazla görülüyor.

BERA İLE GÜVENİLİR TEŞHİS

Bera adı verilen işitme testinin, kişiye gönderilen işitsel uyaranların elektriksel olarak kaydını yapar. Bu kaydın yapılması için kişinin baş bölgesine bantlarla elektrotlar yapıştırılır ve kulaklıklar takılarak hastaya işitsel uyaranlar gönderilir. Bu test güvenilir bir şekilde yeni doğanda bile işitme kaybının olup olmadığını ve varsa ne kadar olduğunu gösterir. Yetişkinlerde de ani işitme kayıplarında, işitme kaybının tümöre bağlı olup olmadığını anlamak için, beyin sapı tümörlerinde, MS gibi beyin sapını etkileyen hastalıkların tanısında Bera testi önemli ipuçları verir. Yüzde 95'e kadar olan kayıplar cihazla telafi edilebiliyor. İşitme cihazları dijital ve analog olmak üzere temelde ikiye ayrılıyor. Estetik görünüme önem verenler için de kulak arkası ve kanal içi işitme cihazları var ve bu modeller tamamen kanal içinde kalır ve dışarıdan hiç görünmez. Ancak kulak zarında delik varsa, kulakta akıntı varsa kanal içi cihaz kullanılamıyor. Bunun yerine kulak arkası cihaz öneriliyor. İşitmesi çok farklılık gösteren vakalarda mecburen dijital işitme cihazları kullanıyoruz. Daha ileri teknoloji ile üretilen bu cihazlarda ileride işitmede meydana gelen değişikliklere karşı cihaz üzerinde tekrar ayarlama yapılabiliyor. Yüzde 95'e kadar olan işitme kayıplarında cihazlardan yararlanabiliyoruz. Cihazlar teknolojik gelişmelerle birlikte çok küçüldü. Bu durum cihaza karşı geliştirilen psikolojik tepkileri de azalttı. Türkiye genelinde yılda 40 bin işitme cihazı kullanıldığı tahmin ediliyor. Doğru seçilmiş bir işitme cihazı;

* Güç ve tehlikeli durumlarda; (araba çarpmasına karşı veya arkadan gelen sesi duymak gibi) sizi korur.

* Çevredeki tüm sesleri duymanıza yardımcı olarak grup çalışmalarında katılımınızı artırır.

* Daha sosyal olmanızı, yaşamdan daha fazla keyif almanızı ve daha kaliteli yaşam sürmenizi sağlar.